۱- ژیار گل، خبرنگار بی بی سی فارسی در واکنش به معرفی وزرا و روسای وزارت‌خانه‌ها و سازمان‌های ریاست جمهوری جو بایدن نوشته است:«جو بایدن یک مهاجر کوبایی را کاندید پست مهم امنیت ملی آمریکا کرده، سازمانی که وظیفه رسیدگی به امور» مهاجران و پناهجویان را دارد. تصور کنید در ایران یک مهاجر ایرانی- افغان مسئول امور مهاجرت شود، یک عرب مسئول امور ملیتها و اقوام ایرانی و یک کرد وزیر فرهنگ ....تا آن روز...»۲- در ابتدا ماهیت سوال را بررسی کنیم. در حکومت جدید آمریکا، افرادی وارد دولت شده اند که فرزندان خانواده‌های مهاجر هستند. یعنی والدین آنها به آمریکا مهاجرت کرده اند، به شهروندی آمریکا در آمده اند و در نهایت فرزندان آنها توانسته اند به پست‌های مهمی در کابینه جدید آمریکا راه پیدا کنند. ژیار گل آمده این را بهانه کرده و گفته چرا یک «کرد»، «عرب» و یا «مهاجر ایرانی-افغانی» نمی‌تواند چنین پست‌های کسب کند. سوال اول این است که به ایران چه ربطی دارد!؟ مگر ایرانیان کُرد یا شهروندان ایرانی عرب/عرب‌زبان مهاجر اند که چنین مثالی می‌زنید؟!۳- می‌خواهم علاوه بر بی‌ربطی این ماهیت مسئله، مثال‌هایی بزنم که دروغ آقای گل شخص شود. بیژن نامدار زنگنه ۲۷ سال بعد از انقلاب و در جمهوری اسلامی وزیر وزارت‌خانه‌های مختلف بوده است و هنوز هم وزیر است. کُرد کرمانشاه است. از نام خانوادگی‌اش مشخص است. احتمالا از نظر «پان کورد‌ها»، کُرد نیست. چون تجزیه‌طلب نیست. و الا من دلیل دیگری نمی بینم! نمونه دیگری هم وجود دارد. محمدرضا رحیمی، معاون اول رئیس جمهور ایران بود. اهل شهر قروه در استان کردستان. سال‌ها همان جا استاندار هم بود. یقینا او هم از نظر «پان کورد»، اما کُرد نیست! در مورد شهروندان ایرانی عرب/عرب‌زبان چه؟ اینجا هم نمونه خوبی داریم. تیمسار علی شمخانی، دبیر شورای عالی امنیت ملی یعنی بالاترین مقام امنیتی ایران و افسر ارشد در دو بازوی نیروی دریایی نیروهای مسلح ایران، نیروی دریای ارتش و سپاه، است و پیشین از این هم وزیر دفاع بوده است. او از طایفه بنی تمیم خوزستان است. خودش را هم عرب می‌داند. کاملا هم مقید است که زبان عربی خوزی حرف بزند و لباس عربی طایفه‌اش را هم بپوشد. اما از نظر «پان عرب‌ها»، عرب نیست، چون مانند همه ایرانیان عرب‌زبان/عرب‌تبار تجزیه‌طلب نیست. شاید بگویید آن نمونه مهاجر چه؟ اما در این مورد هم نمونه‌های خوبی وجود دارد. نمونه‌های قدیم می‌گذریم. نمونه‌های مثل مرحوم محمد حسن مسعودی، اولین شهردار مشهد، که پدرش از اهالی هرات بود. نمونه متاخر دکتر سید عباس صالحی است. وزیر افغانستانی‌تبار فعلی فرهنگ و ارشاد اسلامی. او فرزند مرحوم آیت الله سید حسن صالحی مدرس است که اهل افغانستان بود. نمونه‌های بسیار زیاد دیگری در رده‌های پایین‌تر هم هست که از آنها در می‌گذریم. اساسا «قومیت» هرگز مورد مقام‌های سیاسی و نظامی ایران مسئله ملی مهمی نبوده است. شاید در مورد مقام‌های محلی مسائل قومی در نظر گرفته شود. اما در مورد مسائل ملی هیچ وقت مسئله جدی نبوده. مثلا در مورد فرماندهان نظامی، همین سردار محمود باقری، رئیس ستاد کل نیروهای مسلح ایران ترک/ترک‌زبان است. سردار غلامعلی رشید فرمانده قرارگاه مرکزی نظامی خاتم اهل دزفول و لر است. تیمسار کیومرث حیدری، فرمانده نیروی زمینی ارتش کُرد کرمانشاه است، تیمسار عزیز نصیرزاده فرمانده نیروهای هوایی ارتش ترک آذربایجانی و اهل سراب است.
۴- احتمالا قومی، مانند این خبرنگار، از این مسائل خبر دارند. پس چرا اطلاعات و خبرهای دروغ پخش می‌کنند؟ به نظرم بر می‌گردد به پروژه سیاسی آنها. بنیادگرایان قومی و ناسیونالیست‌های قومیت‌گرا با مفهومی به نام کشور/دولت - ملت ایران مشکل دارند. تمام پروژه سیاسی آنها از تضعیف این پدیده‌ای تاریخی و کهن است. و از این کاری برای ضربه زدن به این مفهوم، که تضمین‌کننده زندگی مسالمت‌آمیز همه شهروندان ایرانی است، دریغ نمی‌کنند. طبعا اگر وحدت ملی میان ایرانیان کم بود، کار دشواری نداشتند. تنها با بیان حقایق تاریخی و واقعیات موجود می‌توانستن در این راه گام بردارند. البته در این صورت دیگر نیازی به دروغ‌گویی و پراکندن نفرت و کینه نبود. مشکل دقیقا همین جاست. وحدت و همبستگی ملی در میان ملت ایران به قدری زیاد است که ناسیونالیست‌های افراطی نمی توانند با بیان حقایق خدشه‌ای به آن وارد کنند. در نتیجه تنها کاری که آنها می‌کنند همین نفرت‌پراکنی در میان مردم و دروغ گویی است.می‌خواهم در این مورد مثالی بزنم. در مورد فعالیت‌های هویت‌طلبانه و گاه ناسیونالیستی فعالان کُرد ترکیه. آنها در کشوری زندگی می‌کنند که هویت رسمی و حتی قانونی، «هویت ترک» است و نه مفهوم حقوقی «هویت ترکیه‌ای». یعنی در گفتار رسمی این کشور و حتی در قانون اساسی و تاریخ‌نگاری رسمی، چیزی به نام «ملت ترکیه» وجود ندارد، «ملت ترک» وجود دارد. در این فضا فعالان کرُد برای اینکه تمایز خود را از این گفتار رسمی برجسته کنند از نمادپردازی‌های قومی خاصی استفاده می‌کنند. مثل تاکید بر شاهنشاهی ماد، اسطوره کاوه آهنگر، پادشاهی کیخسرو یا پیامبری حضرت زرتشت. این نمادپردازی قومی البته که ذیل ناسیونالیسم کُردی مدرن در ترکیه قرار می‌گیرد و توانسته تمایزی بین «هویت کُرد» و «هویت ترک» برقرار کند. این تمایزگذاری در ترکیه هم معنادار است و هم جواب داده اما در ایران چه؟ «پان کورد»های در ایران با کدام نمادپردازی‌های قومی می‌خواهند تمایزی بین «هویت کوردی» با «هویت ایرانی» ایجاد کنند؟ با پادشاهی ماد؟ با اسطوره کاوه آهنگر؟ با شاه کیخسرو؟ همه اینها مندرج در تحت تاریخ و فرهنگ ایران است. آنها هیچ ابزاری برای نمادپردازی قومی ندارد که بتوانند با آن با ایران خود را متمایز کنند. بدهی هم هست. فرهنگ کُردی بخشی از فرهنگ ایرانی است. یکی از کثرت‌های ایران است. در نتیجه تنها ابزار ممکن برای آنها توسل به نفرت‌پراکنی قومی، دروغ گویی و جعلیات تاریخی است. این کاری است که آنها می‌کنند.۵- تاکید بر روی این دروغ‌گویی طبعا به معنای این نیست که در کشور مشکلی وجود ندارد و تبعیضی بین شهروندان ایرانی نیست. به هیچ وجه. ما در ایران متاسفانه با انواع و اقسام تبعیض مواجه هستیم. تبعیضات مذهبی، جنسیتی، سبک‌های زندگی و دیگر. نکته اصلی این است که این تبعیضات ذیل تبعیضات قومی قرار نمی‌گیرد. کافی است کسی خودش را ذیل ایدئولوژی رسمی تعریف کند، در آن صورت بخشی این تبعیضات تا حد زیادی از بین می‌رود. اما برعکس، شما می‌توانید فارس‌زبان و شیعه مومن هم باشید اما بدترین تبعیضات بر علیه شما اعمال شود. در مورد مسائل مربوط به مهاجران هم کم و بیش مسئله ناشی از همین نگاه و البته عدم اولویت و مسئله‌نبودن آن برای بسیاری از سیاست‌مداران ایران است. باید با همه اینها مقابله کرد. باید به سمت ایرانی رفت که در آن همه شهروندان آن، بدون درنظر گرفته زبان، مذهب، سبک زندگی و قومیت و مانند ان، از حقوق برابری برخوردار باشند و البته مسئولیت‌های برابری را هم بر عهده گیرند. باید به سمت ایرانی رفت که مهاجران، به ویژه مهاجرانی از کشورهای حوزه تمدنی ایران، بتوانند در آن رشد پیدا کنند. این آرمان و رویای ایرانی ماست. برای این رویا باید مبارزه کرد و البته باید در برابر تلاش‌های شوونیستی بنیادگرایان قومی ایستاد. آنها رویای ایرانی بهتر ندارند. تنها رویای آنها خشونت و فساد است که آن هم با کینه و نفرت و دروغ پدید می‌آید. در برابر این تباهی باید ایستاد.https://twitter.com/SEKoohzad/status/1331280307635556373
س.ا.ک
